Bez dachu i praw

Mona, młoda, przyciągająca uwagę dziewczyna, pewnego dnia rzuca wszystko i wyrusza przed siebie. Bez wyraźnego powodu i celu. W jej decyzji tkwi jakaś iskra buntu przeciwko wszystkiemu i wszystkim. W środku zimy dziewczyna jedzie na południe Francji. Dlaczego porzuciła stabilizację na rzecz niepewnego jutra? Być może obudził się w niej zew wolności, wymierzony przeciwko marazmowi i banalnej rutynie. Mona chce się od tego oderwać – i stać ją na to, by odrzucić akceptowane przez społeczeństwo konwenanse. Stawia sprawę jasno: sytuując się poza nawiasem społeczeństwa, niczego mu od siebie nie daje. Ale też niczego od niego nie bierze. Robi, co chce, idzie, dokąd chce. Dokąd może prowadzić ta droga?

Nagrodzone w 1985 roku Złotym Lwem, paradokumentalne Bez dachu i praw to jeden z najważniejszych filmów w karierze Agnès Vardy, ikony francuskiej Nowej Fali. To kino przesycone humanizmem, upominające się o godność outsiderów i ludzi kroczących własnymi ścieżkami, stawiające pytania o granice buntu i konformizmu. Swoją siłę zawdzięcza m.in. roli 18-letniej Sandrine Bonnaire, która zdobyła za nią zasłużonego Cezara.

Piotr Kotowski

Agnès Varda (1928–2019) – ikona francuskiej Nowej Fali, bohaterka pełnej retrospektywy podczas festiwalu Nowe Horyzonty w 2006 roku. Jej wczesne filmy, La Pointe courte, Cléo od 5 do 7 i Szczęście, stanowią filar nowofalowej estetyki. W 1984 roku zrealizowała film Bez dachu i praw nagrodzony Złotym Lwem w Wenecji. Po śmierci męża, Jacques’a Demy, nakręciła o nim trzy wspomnieniowe obrazy. W 2000 roku zrealizowała skromny, nakręcony kamerą cyfrową dokument Zbieracze i zbieraczka.

Katalog MFF Nowe Horyzonty 10. edycja