Bracia Quay – filmy krótkometrażowe: zestaw 1
Bracia Quay to mistrzowie animacji poklatkowej, których surrealistyczne, mroczne i hipnotyzujące filmy na zawsze odmieniły kino eksperymentalne. Ich fascynacja kulturą Europy Środkowo-Wschodniej, zapoczątkowana odkryciem polskiej szkoły plakatu, znalazła odbicie w twórczości inspirowanej literaturą Schulza, Walsersa czy Lema oraz muzyką Pendereckiego i Stockhausena. W prezentowanym zestawie znalazła się legendarna Ulica Krokodyli – hołd oddany prozie Schulza, pełen onirycznych obrazów i zdeformowanych postaci z pogranicza snu i rzeczywistości. In Absentia to przejmujący portret osamotnienia i szaleństwa, w którym obraz podporządkowany jest strukturze muzycznej Stockhausena. Cykl Stille Nacht to enigmatyczne dramoletowe impresje, w których surrealistyczna symbolika łączy się z dźwiękami tajemniczych archiwalnych nagrań.
Bracia Quay – urodzeni w 1947 roku w Filadelfii, USA. Są bliźniakami. Studiowali w Filadelfii, kontynuowali naukę w Royal College of Art w Londynie, gdzie w latach 70. reżyserowali swoje pierwsze krótkie metraże. W latach 80. produkowali reklamówki telewizyjne (dla Honeywell, Walkers Crisps i Dulux Wood Protection), wideoklipy (najsłynniejszy – do piosenki Petera Gabriela Sledgehammer) i animacje, które przyniosły im popularność – Gabinet Jana Švankmajera, Ulica krokodyli. W 1995 odbyła się premiera ich pierwszego filmu fabularnego Instytut Benjamenta, nagrodzonego Bronze Horse w Sztokholmie oraz nagrodą jury na festiwalu Fantasporto. Kolejny pełnometrażowy film aktorski braci to Stroiciel trzęsień ziemi. W swojej twórczości inspirują się literaturą, szczególnie prozą Bruno Schulza, ostatnio Stanisława Lema.
Katalog MFF Nowe Horyzonty 10. edycja
partner sekcji
Retrospektywa jest wspierana przez British Council jako część UK/Poland Season 2025.
Seans już minął
9 kwietnia 2025
15:45
Iluzjon Mała Czarna
Wstęp
DCP
Tytuł angielski: The Quay Brothers: First Set of Short Films
Sekcja: Bracia Quay: w labiryncie wyobraźni
Czas trwania: 83 min
Język: angielski
Napisy: polskie
Właściciel praw: British Film Institute
Edycja: TFFW 2025
Oddech lalki
Horacio, były dekorator witryn sklepowych, buduje światy, w których lalki naturalnej wielkości zastępują kobiety, a kobiety, nim zdążą się temu sprzeciwić, zamieniają się w nieruchome figury. Oddech lalki to film o świecie, który rządzi się własnym rytmem, mimo że pozostaje złudzeniem – delikatnym jak wdech i wydech istoty, której istnienie zależy wyłącznie od cudzego spojrzenia.
Mikołaj Mizak
Tytuł angielski: The Doll’s Breath
Tytuł oryginalny: The Doll’s Breath
Reżyseria: Bracia Quay
Czas trwania: 21 min
Rok produkcji: 2019
Kraj produkcji: Wielka Brytania
Widmowe muzeum: losowe wycieczki w podziemia kolekcji medycznej Sir Henry’ego Wellcome’a
Podróż przez fascynującą kolekcję Sir Henry’ego Wellcome’a, który zgromadził tysiące eksponatów związanych z medycyną i cielesnością. Quayowie prowadzą widza przez wielopiętrowy gabinet osobliwości, gdzie czarno-białe sekwencje przeplatają się z kolorowymi, odsłaniając intymne historie poszczególnych artefaktów. Całość dopełnia nietypowa ścieżka dźwiękowa, która została skomponowana przez Gary’ego Tarna. Produkcja eksploruje podstawowe ludzkie lęki – związane z narodzinami, seksualnością, okaleczeniem i śmiercią. Widmowe muzeum to surrealistyczna medytacja nad granicą między nauką, sztuką a ludzką kondycją, podana w unikatowej, eksperymentalnej formie.
Tytuł angielski: The Phantom Museum: Random Forays Into the Vaults of Sir Henry Wellcome’s Medical
Tytuł oryginalny: The Phantom Museum: Random Forays Into the Vaults of Sir Henry Wellcome’s Medical
Reżyseria: Bracia Quay
Czas trwania: 11 min
Rok produkcji: 2003
Kraj produkcji: Wielka Brytania
Stille Nacht I (Dramolet)
Film dedykowany jest Robertowi Walserowi, mistrzowi krótkiej formy literackiej. Źródłem inspiracji dla braci Quay stały się spędzone w klinikach, ostatnie lata życia szwajcarskiego pisarza. W Dramolecie odnajdujemy echa obsesyjnego zapisywania miniaturowych tekstów oraz melancholii Walsera, przełożone na senny, abstrakcyjny obraz. Produkcja, zamówiona przez MTV, wykorzystuje znalezione nagrania z Radia Moskwa, które budują niezwykłą, ambientową ścieżkę dźwiękową. Film tworzy intymny portret świata wewnętrznego, łącząc literacką biografię z eksperymentalnym montażem.
Tytuł angielski: Stille Nacht I (Dramolet)
Tytuł oryginalny: Stille Nacht I (Dramolet)
Reżyseria: Bracia Quay
Czas trwania: 2 min
Rok produkcji: 1988
Kraj produkcji: Wielka Brytania, Kanada
Stille Nacht II (Czy wciąż jesteśmy małżeństwem?)
Film czerpie inspirację z muzyki zespołu His Name Is Alive. Widzimy surrealistyczny świat, w którym pojawiają się nieoczywiste przedmioty i zdumiewające zestawienia wizualne. Centralnym motywem jest dziewczynka, której obecność i otoczenie, pełne niejednoznaczności, budują atmosferę tajemnicy. Ten eksperymentalny teledysk filmowy wpisuje się w cykl Stille Nacht, kontynuując „czarny nurt” charakterystyczny dla twórczości Quayów.
Tytuł angielski: Stille Nacht II (Are We Still Married?)
Tytuł oryginalny: Stille Nacht II (Are We Still Married?)
Reżyseria: Bracia Quay
Czas trwania: 3 min
Rok produkcji: 1992
Kraj produkcji: Wielka Brytania
Stille Nacht III (Opowieści z wiedeńskich lasów)
Film ukazuje surrealistyczne obrazy inspirowane momentem przemiany. Ulegające przekształceniom obiekty – np. stolik czy odcięta ręka pojawiająca się jako motyw przewodni – wpisują film w tradycję surrealistycznych eksperymentów braci Quay. Ambientowa ścieżka dźwiękowa dodatkowo podkreśla mistyczną atmosferę tej poetyckiej medytacji nad przemijaniem i transformacją.
Tytuł angielski: Stille Nacht III (Tales from the Vienna Woods)
Tytuł oryginalny: Stille Nacht III (Tales from the Vienna Woods)
Reżyseria: Bracia Quay
Czas trwania: 4 min
Rok produkcji: 1992
Kraj produkcji: Wielka Brytania
In Absentia
Główną osią narracyjną jest historia Emmy Hauck, pacjentki szpitala psychiatrycznego, której obsesyjne listy stanowią inspirację do wizualizacji jej stanu duchowego. Dzięki przytłaczającym zbliżeniom, grze świateł i montażowi, ściśle podążającemu za zmianami tempa muzyki (awangardowego kompozytora Karlheinza Stockhausena), filmowi udaje się oddać psychologiczną głębię bohaterki. To niezwykle klimatyczny mariaż niemalże dokumentalnego podejścia do realizacji i awangardowych eksperymentów wizualnych.
Tytuł angielski: In Absentia
Tytuł oryginalny: In Absentia
Reżyseria: Bracia Quay
Czas trwania: 21 min
Rok produkcji: 2000
Kraj produkcji: Wielka Brytania
Ulica Krokodyli
To chyba najbardziej rozpoznawalna animacja braci Quay, która zyskała uznanie krytyków i artystów, m.in. Terry’ego Gilliama oraz Petera Greenawaya. Film operuje sugestywnymi, powtarzalnymi frazami wizualnymi, tworząc ekwiwalent prozy Brunona Schulza, a rytmiczny obraz dopełnia muzyka Lecha Jankowskiego. Zainspirowani warszawskimi i krakowskimi pejzażami oraz estetyką polskiego plakatu autorzy wykreowali unikatowe miejskie tło. Ulica Krokodyli to wyraz twórczej ekspresji, w której abstrakcja łączy się z poezją, pozostawiając widza z otwartym, wielowarstwowym przesłaniem.
Tytuł angielski: Street of Crocodiles
Tytuł oryginalny: Street of Crocodiles
Reżyseria: Bracia Quay
Czas trwania: 21 min
Rok produkcji: 1986
Kraj produkcji: Wielka Brytania
