Egzorcysta

Wypadki na planie, oskarżenia o satanizm i zgony wśród członków ekipy filmowej sprawiły, że adaptacja książki Williama Petera Blatty’ego zyskała status przeklętej. Egzorcysta hipnotyzuje i wzmaga czujność już od pierwszego ujęcia, ujawniając, że zło może czaić się wszędzie – nawet w ciele niewinnej dziewczynki. Z Regan, córką znanej aktorki Chris MacNeil, dzieje się coś niepokojącego. Rzuca obelgami, jest agresywna, a jej ogarniętym konwulsjami ciałem wydaje się sterować nieznana siła. Gdy lekarze rozkładają ręce, matka wzywa tytułowego egzorcystę. Friedkin po dziś dzień straszy widza w niesłychanie przemyślany i wyrafinowany sposób, udowadniając, że diabeł tkwi w szczegółach i cierpliwym budowaniu napięcia. Mistrzowskie operowanie światłem, wzbudzające odrazę cielesne efekty specjalne oraz demoniczna charakteryzacja Lindy Blair świadczą o ponadczasowości dzieła, które wciąż wywołuje gęsią skórkę. Amerykański reżyser zawiesił poprzeczkę wysoko – żaden horror nie przebił jeszcze rekordu Egzorcysty pod względem liczby zdobytych nominacji do Oscara (8).

Daria Sienkiewicz

William Friedkin (1935–2023) był jednym z najbardziej wpływowych amerykańskich reżyserów, mistrzem kina akcji i horroru. Przełomem w jego karierze był Francuski łącznik (1971), nagrodzony pięcioma Oscarami, który zrewolucjonizował kino sensacyjne swoją surową estetyką i dynamicznym montażem. Z kolei Egzorcysta (1973) stał się jednym z najbardziej ikonicznych horrorów w historii. Za sprawą takich filmów jak Cena strachu (1977) i Zadanie specjalne (1980) Friedkin dał się poznać jako mistrz budowania napięcia. Jego bezkompromisowy styl i realistyczne podejście do narracji uczyniły go jednym z najważniejszych twórców nowoczesnego kina.