Matrix

Nieco ponad ćwierć wieku temu Neo (Keanu Reeves) stanął przed słynnym wyborem między niebieską a czerwoną pigułką. Bohater wybrał tę drugą, pragnąc odkryć prawdę i rzeczywistość, która do tej pory była jedynie toporną komputerową symulacją generującą świat korporacyjnych biurowców. Matrix sióstr Wachowskich odświeżył kino science fiction. Lęki związane z nadchodzącym millenium, błyskawicznym rozwojem technologii i coraz bardziej opresyjnym kapitalizmem stały się dla twórczyń punktem wyjścia do zanurzenia się w króliczą norę znaczeń i postapokaliptyczną przyszłość, w której maszyny kontrolują niczego nieświadomą ludzkość.

Dzieło Wachowskich, pełne zniuansowanej symboliki i filozoficznych inspiracji, stanowi jeden ze sztandarów amerykańskiego science fiction – nie tylko na nowo zdefiniowało kino akcji, ale też wciąż rezonuje z narastającą nieufnością wobec kapitalizmu. Matrix zdobył cztery Oscary, w tym za efekty specjalne, a w 2012 roku został dołączony do National Film Registry, listy filmów tworzących dziedzictwo kulturalne Stanów Zjednoczonych.

Filip Mańka

Lilly (ur. 1967) i Lana Wachowski (ur. 1965) to amerykańskie reżyserki i scenarzystki, które zrewolucjonizowały kino science fiction. Światową sławę przyniósł im przełomowy Matrix (1999), łączący cyberpunkową estetykę z filozoficzną głębią. Napisały także scenariusz do V jak Vendetta (2005), dystopijnego thrillera inspirowanego komiksem Alana Moore’a. Ich późniejsze filmy, Atlas chmur (2012) i Jupiter: Intronizacja (2015), eksplorują kwestie tożsamości, wolności i ewolucji społecznej. W serialu Sense8 (2015–2018) rozwijały temat globalnej więzi międzyludzkiej, łącząc wizualny rozmach z emocjonalną narracją.