8—15 kwietnia 2024

Warszawa

Jozef Van Wissem | Upadek domu Usherów


Zamglone krajobrazy skąpane w głębokim błocie, majaczące w oddali zamczysko i obsesja na punkcie perfekcyjnego obrazu. Dziś nie ma artysty, który lepiej odmalowałby w muzyce gotycki nastrój prozy Edgara Allana Poego, niż Jozef Van Wissem. Kompozytor, lutnista i lutnista i gitarzysta, od lat nagrywający płyty z Jimem Jarmuschem, autor muzyki filmowej (napisał m.in. ścieżkę dźwiękową do Tylko kochankowie przeżyją) zagra do legendarnego Upadku domu Usherów Jeana Epsteina z 1928 roku. To wspaniała, gotycka baśń, w której pasja miesza się z szaleństwem, a duchy zdają się nawiedzać nie tylko świat ekranowy, ale i filmową materię.

Opowiadanie Poego jest bogate i niezwykle sugestywne. Historię domu, który zdaje się wbrew naturze wpływać na swoich mieszkańców, państwo Usherów, można jednak eksplorować w nieskończoność. Właśnie dlatego Wissem zdecydował się napisać własną kompozycję do filmu, która nada tej surrealistycznej wizji (scenariusz napisali wspólnie Jean Epstein i Luis Buñuel) wymiaru z jednej strony nowoczesnego, a z drugiej: hipnotycznego i melancholijnego. Muzyczny minimalizm Wissema będzie wspaniale współgrać z rozchełstaną wyobraźnią Epsteina.

Patrycja Mucha

Josef Van Wissem – holenderski kompozytor, lutnista oraz gitarzysta. Autor kilkudziesięciu albumów (w tym pięciu nagranych wspólnie z Jimem Jarmuschem), autor muzyki filmowej (m.in. do Tylko kochankowie przeżyją Jima Jarmuscha, za którą otrzymał nagrodę na festiwalu w Cannes). Poprzez swoją sztukę kreuje ponadczasowy, mroczny i intensywny wszechświat. Jego muzyka jest hipnotyzująca, czysta i minimalistyczna; tworzy niezwykłą, transcendentną atmosferę. Przygotowywana przez niego nowa kompozycja do Upadku domu Usherów jest kontynuacją muzycznej redefinicji filmowej klasyki – Wissem przygotował wcześniej własną ścieżką dźwiękową do Nosferatu – symfonii grozy F.W. Murnaua, którą miały okazję usłyszeć publiczności MFF Nowe Horyzonty oraz Kina Muranów.

DATA

13 kwietnia 2024

GODZINA

20:30

MIEJSCE

Muzeum POLIN

TYTUŁ ANGIELSKI

The Fall of the House of Usher

TYTUŁ ORYGINALNY

La Chute de la maison Usher

JĘZYK

plansze w języku francuskim

NAPISY

polskie, angielskie

SEKCJA

REŻYSERIA

CZAS TRWANIA

66 min

ROK PRODUKCJI

1928

KRAJ PRODUKCJI

WŁAŚCICIEL PRAW

Cinematheque Francaise

KOPIA / TYP WYDARZENIA

PRODUCENCI_TKI

Jean Epstein

OBSADA

Jean Debucourt (sir. Roderick Usher), Marguerite Gance (Madeleine Usher), Charles Lamy (Allan), Fournez-Goffard (doktor), Abel Gance, Luc Dartagnan (goście baru)

SCENARIUSZ

Luis Buñuel, Jean Epstein

ZDJĘCIA

Georges Lucas, Jean Lucas (czarno-biały)

KOSTIUMY

Fernand Ochsé

SCENOGRAFIA

Pierre Kefer

DEKADA

EDYCJA

Wirujące liście, wahadło zegara, księgi wypadające  z otwartej wichurą szafy, widmowe świece (…), pochłaniany płomieniami obraz decydują o niepowtarzalnym, szlachetnym kształcie poematu ekranowego

— Adam Garbicz, Jacek Klinowski