Ucho

Trzeba było dwudziestu lat, żeby dzieło Karela Kachyňi ujrzało światło dzienne. W momencie powstania ta polityczna satyra była po prostu zbyt dotkliwa dla komunistycznej władzy w Czechosłowacji. Nic dziwnego: Ucho wywleka na wierzch całe pokłady systemowych brudów. A wystarczy mu do tego zaledwie jedna noc z małżonkami wracającymi do domu po partyjnym rauszu. On – wysoki urzędnik partyjny, ona – córka właściciela baru. Zaczyna się od zgubionych kluczy do bramy, a kończy na wzajemnych oskarżeniach i narastającej paranoi. Czy ktoś podsłuchuje ich kłótnię? A może to cały kraj jest pogrążony w zbiorowej schizofrenii? Film Kachyňi ma temperaturę zbliżoną do Kto się boi Virginii Woolf?, ale jego wydźwięk przypomina raczej Przesłuchanie Ryszarda Bugajskiego. Z tym ostatnim Ucho stanęło zresztą do walki o Złotą Palmę w 1990 roku. To dwa równie znakomite dramaty o inwigilacji. W ramach festiwalu przypominamy ten, który dotychczas nie doczekał się u nas dużej widowni.

Igor Kierkosz

Karel Kachyňa (1924–2004) był czeskim reżyserem i scenarzystą, którego kariera trwała pięć dekad. Swoje najbardziej znane filmy, między innymi Ja, Julinka i koniec wojny (1965) oraz Wóz do Wiednia (1966), zrealizował razem ze scenarzystą Janem Procházką. Po inwazji na Czechosłowację w 1968 roku jego krytyczne wobec władzy produkcje zostały wycofane z dystrybucji, a Ucho (1970) doczekało się premiery dopiero 20 lat później. Od tego momentu Kachyňa reżyserował głównie filmy dla dzieci i filmy historyczne, z których najbardziej znane są dramaty poruszające temat Holokaustu: Śmierć pięknych saren (1986) i Ostatni motyl (1990).