Westerplatte

Stanisław Różewicz jako kronikarz polskiej klęski wrześniowej, ale uciekający jak najdalej od szkolnej sztampy. Westerplatte było z jednej strony próbą zerwania z odwołującym się do patriotycznych uniesień kinem wojennym, a z drugiej – zaproponowania nowego języka wizualnego. Szerokoekranowe zdjęcia Jerzego Wójcika zapewniają zdystansowany ogląd wydarzeń i klarownie ukazują akcję w kilku planach, a drobiazgowa rekonstrukcja działań żołnierzy daje widzom i widzkom przestrzeń, by wyrobili sobie własny pogląd na epizody z 1 września 1939 roku. Podobnie niejednoznaczna jest dramaturgia filmu: konflikt postaw między racjonalnym majorem Henrykiem Sucharskim (Zygmunt Hübner) a pragnącym walczyć do upadłego kapitanem Franciszkiem Dąbrowskim (Arkadiusz Bazak) Różewicz pozostawia poniekąd nierozstrzygnięty. Reżyser pisał po latach: „O obronie Westerplatte staraliśmy się opowiedzieć zgodnie z historycznymi faktami, jak było naprawdę. Nie mit bohaterskiej klęski, nie legenda z wiersza Gałczyńskiego, a wierność prawdzie, realiom. Chcieliśmy oddać sprawiedliwość polskim żołnierzom”.

Sebastian Smoliński