Harmonie Werckmeistera

Andreas Werckmeister był siedemnastowiecznym muzykologiem, którego prace miały przyczynić się do rozprzestrzenienia w Europie obowiązujących do dziś zasad harmonii. Film Béli Tarra to jednak hołd dla atonalności: wszystkiego, co enigmatyczne, poetyckie i niedopowiedziane. Zdaniem filmoznawcy Rafała Syski Harmonie Werckmeistera są jego najbardziej alegorycznym i rozwiniętym ideowo dziełem. W tej historiozoficznej przypowieści, stanowiącej luźną adaptację prozy Lászla Krasznahorkaia, nestor slow cinema pragnął przyjrzeć się genezie totalitaryzmów. Akcja rozgrywa się na terenie nienazwanej wsi, do której pewnego dnia przyjeżdża wzbudzający nieufność mieszkańców cyrk. Stojący na rynku nieoczywisty eksponat – „największy wieloryb świata” – oraz przybycie tajemniczego Księcia doprowadza do wybuchu niepokojów społecznych i zamieszek. Utrzymane w charakterystycznej dla węgierskiego reżysera czarno-białej estetyce Harmonie Werckmeistera snują ponurą wizję upadku społeczeństwa; równie pesymistyczną, co hipnotyzującą i doniosłą.

Joanna Najbor

Béla Tarr (ur. 1955) jest węgierskim reżyserem. Amatorskie filmy zaczął kręcić w wieku 16 lat. Jego debiut Ognisko zapalne był inspirowany twórczością Johna Cassavetesa. W drugiej połowie lat 80. Tarr wykształcił charakterystyczną, czarno-białą poetykę. Nad swoim arcydziełem – Szatańskim tangiem – pracował ponad siedem lat. Film miał premierę w 1994 roku i zdobył uznanie na całym świecie.

Nowa rekonstrukcja 4K.