Buntownik bez powodu

Kino kultowe, filmowy przebój, który uczynił Jamesa Deana nieśmiertelnym. Najsłynniejsze dzieło Raya rozpoczęło popularny trend filmów o problemach młodzieży oraz paradoksalnie falę lekkich „teen movies”, którymi amerykańskie wytwórnie przyciągały do kin nową, młodą publiczność. Z ekranowym Buntownikiem bez powodu Jimem Starkiem, wrażliwym, lecz nieakceptowanym młodzieńcem, utożsamiały się miliony amerykańskich nastolatków, znudzonych fałszywym kinem dorosłych i mitologią „American dream”, którą było naszprycowane hollywoodzkie kino lat 50. Młodzi Amerykanie zobaczyli na ekranie samotnych nastolatków-outsiderów, walczących z rodzicami, nauczycielami i samymi sobą. Fantastyczne role Deana i niezwykłego Sala Mineo w roli Plato.

Katalog American Film Festival

Nicholas Ray – legenda i outsider Hollywoodu, wielbiony przez francuskich nowofalowców, którzy widzieli w nim jednego z najważniejszych autorów amerykańskiego kina. Zasłynął Buntownikiem bez powodu z Jamesem Deanem. W jego dorobku królują egzystencjalne, fatalistyczne filmy noir (Pustka, Żyją nocą), westernowe wariacje (Johnny Guitar, Prawdziwa historia Jesse Jamesa), odważne filmy społeczne (Pukać do każdych drzwi, Ponad życie), filmy wojenne (znakomite Gorzkie zwycięstwo), a nawet wysokobudżetowe kino biblijne (Król królów). Skończył regularnie kręcić filmy już w latach 60., ale powracał dziełami niezwykłymi, jak chociażby awangardowe spojrzenie na Amerykę We Can’t Go Home Again i mockumentalny Film Nicka, zrealizowany (już na łożu śmierci) wspólnie z Wimem Wendersem.