Zakochane pary

Fabularny debiut Mai Zetterling powstał dzięki… reklamie mydła LUX. Zaproszenie do udziału w komercyjnym przedsięwzięciu umożliwiło jej podróż z Anglii (gdzie od lat mieszkała) do rodzinnej Szwecji, dokąd przywiozła ze sobą pomysł na realizację Zakochanych par. Ekranizacja skandalizującej powieści z lat 30. XX wieku weszła na ekrany w atmosferze skandalu. Burmistrz Cannes, gdzie odbyła się premiera, zabronił wieszania na bulwarze Croisette plakatów przedstawiających nagie sylwetki, prasa domagała się „ocenzurowania całej Szwecji”, jak wspominała po latach Zetterling, a o niej samej krytyka pisała, że „reżyseruje jak mężczyzna”. „Kiedy w kusej sukience tańczyłam z Peterem Sellersem, byłam kobietą z ich fantazji, więc to, że stanęłam za kamerą, stanowiło dla nich problem” – opowiadała.

Opowieść na podstawie książki Agnes von Krusenstjerna rozpoczyna się na oddziale położniczym, gdzie poznajemy trzy ciężarne bohaterki. Seria wspomnień wymieszanych z fantazjami prowadzi nas przez koleje ich życia, rzucone na szeroki społeczny kontekst. Wspaniale sfotografowany przez legendarnego operatora Svena Nykvista film Zetterling śmiało bada kwestie związane z seksem, reprodukcją czy płcią, uwikłanymi w hipokryzję i przemoc. Często uznawane za kobiecą odpowiedź na twórczość Bergmana, otwarcie queerowe Zakochane pary zawierają jedną z pierwszych w historii kina dokumentalną scenę porodu. Jak mówiła sama Maia Zetterling, jej film awangardowym językiem rozprawia „o wszystkich tabu małżeństwa i kobiecej wolności”.

Małgorzata Sadowska

Mai Zetterling (1925–1994) była szwedzką aktorką, reżyserką i scenarzystką. Karierę rozpoczęła jako aktorka, międzynarodowe uznanie zdobyła dzięki roli w dramacie Skandal (1944) w reżyserii Alfa Sjöberga. W latach 60. XX wieku zwróciła się ku reżyserii, w swoich filmach poruszała takie tematy jak samotność i seksualność. Jej debiut Zakochane pary (1964) wywołał kontrowersje na festiwalu w Cannes ze względu na śmiałe przedstawienie seksualności.